| [ 1] | Experience de Mons. l'Abbé Foucher, de Dijon |
| [ 2] | qu'il m'a dit l'an 1675. Mois d'Auril. |
| [ 3] | L'air estant rarifié à un certain point diminue beaucoup de pesanteur, |
| [ 4] | et est extrement leger; c'est à dire il diminue plus |
| [ 5] | en pesanteur, qu'il n'augmente en volume, ou qu'il |
| [ 6] | ne diminue en masse. |
| [ 7] | Ou la legereté au commencement s'augmente plus |
| [ 8] | que la rarefaction; et cela va jusqu'à un |
| [ 9] | certain point; mais par apres la rarefaction augmente |
| [10] | plus que la legereté. |
| [ 1] | A 1. ![](javascript:popup("/js/", "/Leibniz_Reihe_8/Sur%252Bl%252527exp%252526eacute%25253Brience%252Bet%252Bl%252527appareil%252Bde%252BFoucher%252Bpour%252Bl%252527evaluation%252Bdu%252Bpoids%252Bde%252Bl%252527air%252Brar%252526eacute%25253Bfi%252526eacute%25253B/LH038_144r/files/100080.png");) Aer inclusus. Separatus ab externo gutta |
| [ 2] | aquae alteriusve liquoris. Tubus sigillatus in A apertus |
| [ 3] | in B horizonti parallelus, quo minus aquae pondus ad |
| [ 4] | rem pertineat, forte rectius A in summo B in 1mo, ita enim aquae gutta pondere suo frictionem pensabit neque in planitiem exporrigetur frictio quoque exigua est ob guttae |
| [ 5] | parvitatem. Jam ex toto vase CDE, vacuo, et clauso |
| [ 6] | extrahatur aer sugendo. Tubus AB erit rarefactionis |
| [ 7] | index, nam cum aer inclusus inter A et F guttam extremum Tubi sigillatum, et guttam F ejusdem sit consistentiae cum aere reliquo |
| [ 8] | vasis, hinc ubi spatium AF sequens primi duplum erit aer tubi vasis quoque duplo rarior erit, ponamus tunc 4 granis diminui pondus vasis |
| [ 9] | totius ob aerem ex eo extractum. Ergo si duplo amplius rarefeceris, id est si gutta F a nota 2. ad notam 4 (ponemus |
| [10] | enim indices notas tubo ascriptas) processerit, utique duplo major quadrupla erit aeris rarefactio, seu aer qui restat perdidit |
| [11] | duas tertias suae massae tres quartas , seu quadruplum prioris spatii occupat, ergo quare cum diminutio ponderis extracto |
| [12] | aeris dimidio sit 4 granorum, ergo ideo extractis tribus quartis deberet esse diminutio non 8 granorum, ut dixerat Dominus |
| [13] | Foucherius lapsu credo memoriae , sed granorum  8 10 . et |
| [14] | cum aer octuplum sui spatium occupat, utique aer extractus erit totius materiae pars |
| [15] | debet diminutio esse granorum 7. et tamen illa est granorum (non 16 ut dixerat Dominus Foucherius ) et tamen |
| [16] | illa reperitur granorum 22 . Et ita usque ad certum punctum fit major debita diminutio. Addit ille post |
| [17] | illud punctum non amplius ita crescere, sed rursus diminui. Difficile est rem bene experiri, ob pondus aquae. Nam si |
| [18] | gutta 8 gutta descendit rarefacto aere, pondus ejus premet aerem exteriorem, et aer internus erit nimis rarus; sin descendit contra. Sin |
| [19] | horizontalis sit tubus non habebit formam guttae, sed expandet sese, nisi angustus admodum sit tubus, et gutta longissima |
| [20] | quo casu nocebit frictio, est ergo nonnihil difficultatis in exacto experimenti calculo. |
