[ 1] | His ausim praedicere etiam suctionem elevationemve |
[ 2] | aeris per antliam communem in eo Recipiente Recipiente |
[ 3] | exhausto non minus quam in aere ordinario eventura esse. |
[ 4] | Cujus rei experimentum ita sumi potest. Mittatur |
[ 5] | in Recipientem exhauriendum, Vasi aqua in Recipiente |
[ 6] | Pneumatico posito in pneumatico Recipiente posito aqua infundatur, in aquam intret orificium |
[ 7] | Vasi pneumatico ad |
[ 8] | vacuum exhibendum, ut vocant comparato ut in Diar. proximo |
[ 9] | pag. 134 depictum est Vas Recipiens pneumaticum Inspice figuram Diarii novissimi |
[10] | Vas |
[11] | aquam continens D. sed ita ut plenum non sit, D. ampulla aqua plena C. addatur |
[12] | ei applicetur antlia vulgaris, orificio suo in vas D. ita intrans descendens , |
[13] | ut aquae superficiem non attingat, nisi tum demum cum ea |
[14] | vas vas D. aqua (aere non purgata) ex |
[15] | ampulla C. descendente pene repletur. Natet in eadem |
[16] | aqua vasis D. corpus leve ut lignum , quod eodem tempore ascendat quo aqua ex C. descendit, ascendens |
[17] | |
[18] | ascendendoque liberet pondus suspensum embolo alligatum. Pondus |
[19] | liberatum embolum antliae extrahet, et aquam per antliam |
[20] | prorsus ut in aere ordinario attollet. Hoc si verum comperietur, |
[21] | sequitur certum erit suctionem quoque antliarum ab aeris pressione minime ori |
[22] | Nulla enim in recipiente aeris pressio est, alioquin |
[23] | ab ea causa quae Mercurium in experimento Torricellii suspendit , |
[24] | seu ab aeris liberi gravitate, inclusive Elaterio, oriri non posse, |
[25] | quia haec Mercurii suspensio (modo aere non purgetur) aere |
[26] | non purgati, suspensio in Tubo cessat aere exhausto cessat , |
[27] | antliae autem suctio non cessaret. Ajunt Galilaeum cum |
[28] | ab Artificibus audisset, aquam per antliam non attolli in infinitum, ![]() |
[29] | hinc de aeris pressione ratiocinatum tandem superata conjecturam cepisse; |
[30] | Torricellium Mercurio tuborum non ita praelongorum minus |
[31] | indigo, famosum illud quod vocant vacui experimentum ![]() |
[32] | ex quo liquor a exhibuisse . Pascalius postea demonstrasse sibi visus est, omnes illos naturae effectus laminarum cohaesionem, siphonis item antliaeque phaenomenon, aliaque id genus, quae vulgo fugae vacui adscribebantur ab aeris pressione pendere Sed ego ut Torricellianum |
[33] | experimentum aeris pressionem omnino indicare pro demonstrato |
[34] | habeo; ita asserere ausim Antliae longe alias esse rationes. |
[35] | Quod ut experimentis confirmetur Et nihilominus concedo |
[36] | antliae elevationem non ituram in infinitum, quemadmodum |
[37] | laminarum quoque cohaesio maximis ponderibus tandem divelli vincitur , |
[38] | etsi hanc quoque ostensum sit non oriri ab aeris pressione. |
[39] | Ut ergo hujus rei experimentum capiatur vel longissimis tubis |
[40] | aqua plenis utendum est antliis utendum est, vel potius mediocribus |
[41] | sugendus est. Ut autem determinetur quam nihil h Idem |
[42] | ut amplioribus experimentis confirmetur, loco antliarum |
[43] | praelongarum, quarum incommodissimus difficilis |
[44] | usus est adhibendae sunt mediocres quidem, sed |
[45] | aquae loco Mercurio applicandae. Nam ita apparebit, in quantam altitudinem per antlias attolli possit Mercurius. |
[46] | Si eadem antliae et Experimenti Torricelliani ratio est nulla antliae |
[47] | vi attolli poterit ultra supra nisi 30. ad summum pollices aere non purgatus per antliam in tantam praecise altitudinem ultra attolletur, quantam in Tubo Torricelliano suspensus manet |
[48] | ultra horizontem vasis subjecti stagnantis. |
[50] | At si diversae sunt rationes sequetur Mercurium |
[51] | etiam aere non purgatum attolli tantundem attolli |
[52] | per antliam, quantum aere purgatus suspensus teneri |
[53] | per antliam ultra 30. pollices attolli; quod si experimento sumto |
[54] | (quod praescripta ratione facile est) experiemur a nullo |
[55] | amplius dubi quod paulo Antliae et |
[56] | ratio quod in Recipiente exhausto eventurum praesumo demonstratum iri praesumo |
[57] | |
[58] | id quidem credo, aerem non Mercurium aere non purgatum |
[59] | eousque per Antliam attolli non posse, |
[60] | quousque purgatus; qui eousque attolli potest utique poterit, |
[61] | quousque purgatus in Tubo Torricelliano poterit suspensus teneri |
[62] | illud tamen vicissim arbitror apparebit, |
[63] | solam causam quae causam solam causam, quae Antliam in infinitum attollere neget |
[64] | fore eandem quae laminas duas separat, |
Chr. Huygens, Extrait d'une lettre, Journal des Sçavans, 25. Juli 1672, S. 134(HO VII, S. 202).