[ 1]	Ex eo Restant ex effectibus fugae Vacui ascriptis
[ 2]	initio enumeratis suspensio aquae in vase unius
[ 3]	tantum aperturae, difficultas in embolo, ex tubo ab
[ 4]	opposito latere clauso, extrahendo, aut in folle
[ 5]	clauso diducendo; ac denique liquoris per
[ 6]	antliam elevatio. Haec omnia ego assero quemadmo–
[ 7]	dum laminarum Tabularum politarum cohaerentium
[ 8]	Siphonisque aequicruri phaenomenon, non a sola aeris
[ 9]	pressione non pendere, non magis quam a Fuga Vacui
[ 10]	veteribus decantata, sed veram horum omnium effe–
[ 11]	ctuum rationem esse Repugnantiam naturae contra
[ 12]	difformitatem, qua scilicet ferre nisi per vim, non potest ut in
[ 13]	loco aliquo plus sit materiae subtilioris, aut crassioris quam
[ 14]	in caeteris circumjacentibus. Quod a circulatione
[ 15]	Aetheris universali per difformitatem turbata oriri, et hinc Gravitatis Elateriique
[ 16]	causas, et omnem omnino conatum ad aequilibrium
[ 17]	pendere, in Hypothesi a me aliquando publicata satis
[ 18]	opinor clare ostensum est. Ubi ostendi illud quoque
[ 19]	illud quoque annotatum est
[ 20]	annotavi , quicquid denique de Gravitate aut Elaterio
[ 21]	aeris dicamus aut experiamur, necessario eundum esse
[ 22]	ad causam altiorem ipsius Gravitatis Elateriique in universum,
[ 23]	Gravitati Aeris soli ex iis cujus ea quam in aere sentimus
[ 24]	non nisi consequentia est. Ex his igitur phaenomenis
[ 25]	quae nunc communiter Aeris gravitati Elateriove
[ 26]	ascribuntur, solum Experimentum Torricellianum Baroscopium ei integre
[ 27]	deberi puto, et praeterea aliud sed quod ei hactenus
[ 28]	quantum meminerim ascriptum non est, Frigus
[ 29]	scilicet omnem frigoris sensum tale frigus scilicet aeris ubi
[ 30]	fateor clarissimum Petitum nuper docuisse,
[ 31]	et recte frigus ab aere esse refrigerationem, ubi scilicet a sole igneve a calore
[ 32]	rarefieri desiit. Cum enim aer
[ 33]	corporibus nostro circumjacens calore rarefit, etiam
[ 34]	corporum ipsorum aer evocatur, etiamsi enim ipse non rarefiat a circumjacente, rarefacit tamen ipse sese.
[ 35]	Hinc in nobis caloris sensus, in aliis corporibus maturatio
[ 36]	putredo, aliique effectus. Ut enim aer in vesica flaccida
[ 37]	in Vacuo Magdeburgico dilatatur, ubi ita necesse est
[ 38]	aerem corporum sanguini eorum succisve per infinitas
[ 39]	bullas inclusum, Elaterio proprio se dilatare, ubi
[ 40]	ab aere circumjacente quippe a calore dilatato, comprimi
[ 41]	desiit. Hinc apertura pororum, et sanguinis
[ 42]	ebullitio, et spirituum evocatio, et sensus caloris
[ 43]	blandus, aut dolor intolerabilis. Ut enim vesica in Vacuo
[ 44]	Magdeburgico mediocri Recipientis evacuatione
[ 45]	inflatur, at nimia rumpi potest, ita nimia rarefactio
[ 46]	aeris circumjacentis dat nostro nimiam se tendendi ac denique claustra perrumpendi libertatem, unde dolor.
[ 47]	Nec puto Contra ubi cessat calor aerem dilatans,
[ 48]	aer ipse proprio totius massae pondere comprimitur in
[ 49]	statum priorem, unde sequitur: calorem esse natu
[ 50]	hinc corpora quoque et aut potius inclusus ipsis aer denique denuo
[ 51]	comprimuntur; nam revera nihil pene nisi aliud quam inclusus corporibus
[ 52]	aer comprimitur; constat enim aquam ipsam et adhuc magis
[ 53]	terram nullius pene rarefacti compressionis vix esse capaces
[ 54]	nisi quatenus ipsis inest aer. Unde tentari vellem hoc Experimentum an et
[ 55]	quatenus aqua aere purgata geletur, quod discere poterimus
[ 56]	si maximi frigoris tempore aquam in Recipiente Magdeburgico exhausto aliquandiu relinquamus.
[ 57]	Ergo in nobis quoque aliisque corporibus nihil aliud a
[ 58]	frigore quam aer inclusus, comprimetur. Ex his colligo
[ 59]	Calorem esse naturalem singulis aeris partibus
[ 60]	sibi relictis, Frigus vero esse naturale massae
[ 61]	aereae sibi relictae, versus fundum; aerem enim
[ 62]	illic positum a massa superincumbente com–
[ 63]	primi; a se ipso autem alias proprio Elaterio di–
[ 64]	latari necesse est. Unde patet quo sensu
[ 65]	aer primum frigidum appellari possit. Patet
[ 66]	etiam cur corpora omnia
[ 67]	pressa angustorumque pororum
[ 68]	sint contactu frigida,
[ 69]	quia aer in
[ 70]	his angustiis
[ 71]	minus liber
[ 72]	magisque pressus est;
[ 73]	quemadmodum venti in angiportibus
[ 74]	sunt frigidiusculi; et aqua in recessibus
[ 75]	angustis, sinubusque exiguis minus agitata,
[ 76]	et aer ipse frigidior in recessibus um–
[ 77]	brosis.
[ 78]	Quod attinet vero effectus reliquos soli aeris pressioni
[ 79]	vulgo communiter nostro tempore sed non recte ascriptos, qui scilicet
[ 80]	post remotas praeter tractatos jam duos
[ 81]	Laminarum cohaesionem, et Siphonem iniquicrurum politarum, et Siphonis
[ 82]	iniquicruri ; ajo de caeteris
[ 83]	idem esse judicandum, aeris com–
[ 84]	pressionem gravitatem conferre multum , sed
[ 85]	non esse causam solam . Ac primum
[ 86]	quod attinet liquoris
[ 87]	aut alterius corporis gravis (ut emboli
[ 88]	exacte intrantis) in vase clauso
[ 89]	unius tantum aperturae suspensionem
[ 90]	hanc certum est itidem in Vacuo
[ 91]	Magdeburgico evenire, quando
[ 92]	scilicet liquor est ab aere pur–
[ 93]	gatus . Imo amplius accidit , ut ab
[ 94]	Hugenio primum observatum
[ 95]	est, observavit et Boylius idem
[ 96]	evenire Mercurio ab aere purgato
[ 97]	in Tubo Torricelliano seu Baroscopio ut plane
[ 98]	non descenderit, etsi in 75 pollicum altitudine
[ 99]	experimentum sit captum, cum alioqui ex 27
[100]	aut 30 (30) pollicum altitudine tantum suspen–
[101]	datur in aere ordinario, et in Vacuo Recipiente Magdeburgico , ex nulla . Ratio diversitatis inter aerem liquorem aere purga–
[102]	tum et non purgatum facilis captu est. Liquor
[103]	enim aerem quem continet
[104]	gravitate sua exprimit,
[105]	et locum quem descensu
[106]	suo relicturus est implere cogit,
[107]	et si in statu naturali ad implendum
[108]	non sufficit, dilatat eum ac rarefa–
[109]	cit, prorsus ut funis pondere appenso
[110]	diducitur ut adeo hic demum locum habeat
[111]	quiddam Fancisci Lini funiculo simile
[112]	ad locum quem descensu suo relicturus est implendum.
[113]	Et quia aer tendi seu dilatari potest, hinc
[114]	bulla etiam exigua Tubum implere potest
[115]	unde Liquori descensus permittitur.