[ 1] | Recepta fuit sententia in scholis effectus quosdam |
[ 2] | extraordinarios Naturae, qui scilicet eveniunt, quoties |
[ 3] | alioquin corpore uno ex suo loco exeunte aliud sensibile |
[ 4] | intrare non posset, a fuga Vacui oriri; ut quod |
[ 5] | duae Tabulae politae sibi applicatae, cohaerent, divellen |
[ 6] | cohaerere videntur divellentique resistunt, quoties |
[ 7] | partes earum non separantur successive; ita cum |
[ 8] | enim aer aut aliud liquidum circumfusum non omnia |
[ 9] | loca ab omnibus partibus deserta simul implere possit, |
[10] | quia margini viciniora primum impleri necesse est; |
[11] | at vero loca tam margini propinqua, quam |
[12] | introrsum recedentia tali divulsione simul vacuentur; |
[13] | sequeretur, inquiunt, ea vacua mansura, quod ne fiat, |
[14] | divulsio impeditur. Quod item aqua ex vase |
[15] | non effluit, aut embolus ex tubo extrahi non potest, |
[16] | cujus unum tantum foramen apertum est; aut follis |
[17] | aperiri non potest cujus nullum. Aut quod foramine |
[18] | debito aperto in tali casu corpus etiam alias |
[19] | grave ascendit in tubum embolo extracto (ut in antlia |
[20] | experimur); aut in follem tabulis diductis ad locum, ut ajunt, implendum ; qui |
[21] | sunt effectus suctionis, qualem etiam nos ore exercemus, |
[22] | ut cum aerem adducimus, cum globum plumbeum si ex canali sclopetario |
[23] | cum dentium periculo evocamus. Quo |
[24] | pertinet phaenomenon quoque siphonis bicruri |
[25] | ἑτερομήϰονς liquore pleni, qui altero crure breviore |
[26] | in aquam vase quodam contentam intrans, altero |
[27] | longiore infra aquae superficiem extra vas |
[28] | descendens aquam ex vase elicit, quod mihi, ut obiter dicam, occasionem |
[29] | dedit inveniendae clepsydrae cujusdam uniformiter |
[30] | fluentis hactenus frustra tentatae, quam postea |
[31] | separatim exponam. ![]() ![]() Ut de ventosis de ratione item aquam in |
[32] | aeolipilam aliosque angustos canales unius tantum aperturae immittendi, si calefiant, et postea aquae orificiis immissa refrigescant, non dicam.
Haec ab omni |
[33] | retro memoria, a horrore quodam vacui oriri nemo dubitabat ad horrorem quendam vacui referebantur . |
[34] | Primus Galilaeus cum ab artificibus experimento suo edoctis |
[35] | didicisset, aquam in antliis non posse elevari in infinitum, |
[36] | ut veteres credebant, sed nec ultra 30 pedes multum |
[37] | attolli posse, ![]() |
[38] | Nam si haec Aqua ascenderet ob Vacui horrorem, aut |
[39] | potius Mundi plenitudinem, utique ascenderet in infinitum; |
[40] | si Tuborum autem rupturae terminationem effectus ascribi non |
[41] | posse, compertum enim erat, eosdem Tubos nihilo quam |
[42] | ante factos ineptiores nec aquam jam attractam si intra praecise cis terminos consisteres fuisse |
[43] | relapsam, quod fecisset utique si Tubo rimas agente intrasset |
[44] | aer. Et vero nec capi poterat quomodo diversae materiae |
[45] | tubi ad rimas eodem tempore agerent, ad agendas effectumque |
[46] | ubique eundem edendum conspirare possent. |
[47] | Primus Evangelista Torricellius Mathematicus Florentinus |
[48] | Galilaei discipulus Experimento illo celebri in Mercurio, liquido tractabiliore, sumto ![]() |
[49] | quod Valerianus M. sibi quoque vendicare voluerat, |
[50] | et nunc a doctis apud doctos a mensuranda aeris gravitate Barometer appellari solet de gravitate aeris suspicari coepit massae aereae contrapondio |
[51] | suspicionem fecit. Quam |
[52] | ingeniosissimus Pascalius avide arreptam celebri illo experimento praeclara illa |
[53] | observatione in vertice montis cujusdam |
[54] | Arverniae vulgo le Puy de domme per clarum Perierium facta |
The description of the clepsydra see LH037,03_096r,v.