[ 1] |
Ex quo Illustris Hugenius horologium omnibus hactenus |
[ 2] | cognitis accuratius, funependulo animatum, detexit, in horologium funependulo animatum omnibus hactenus |
[ 3] | cognitis accuratius, detectum est in |
[ 4] | magnam omnes spem erecti sumus. Negotii Longitudinum |
[ 5] | aliquando penitus conficiendi quantum ab observatione coeli sperari potest . ![]() ad locum navis cognitionem necessariam esse ad locum navis cognoscendum |
[ 6] | necessariam esse cognitionem Latitudinis |
[ 7] | longitudinisque loci, et ad cognitionem longitudinis locum navis praecise cognosci |
[ 8] | cognita Latitudine |
[ 9] | longitudineque loci, et longitudinem |
[10] | cognosci cognita hora praesenti tum |
[11] | loci navis per observationem coeli, tum loci discessus |
[12] | per observationem accurati inde |
[13] | a loco discessus in navi allati.
Horam |
[14] | loci Seposito horologio seu hora presenti loci discessus, |
[15] | tantum de hora navis seu coeli observatione |
[16] | hoc loco dicam. Ad Horam loci |
[17] | computandam, sufficere cognitionem Latitu– |
[18] | dinis loci, et declinationis solaris, vulgo constat. |
[19] | Hugenius rationem proposuit commodiorem, |
[20] | quae neque quae neutra indigeret sed fieret factis |
[21] | duabus observationibus |
[22] | observatis tantum duabus |
[23] | aequalibus solis aut etiam alterius |
[24] | stellae satis alte super horizontem emergentis (quanquam |
[25] | hoc cognosci non possit, nisi qua altene an non assurrectura sit, nisi altitudine loci circiter cognita) |
[26] | observationibus altitudinibus Ex |
[27] | quibus duabus altitudinib Optimum est autem esse eligere |
[28] | altitudines minimas, id est ipsum praecise tempus |
[29] | solis surgentis aut cadentis observato tempo momento quo dimidia solis pars extat supra horizontem, dimidia infra horizontem deprimitur. Tempus autem inter |
[30] | utramque observationem elapsum eorum |
[31] | Nave autem interea progrediente differentiam locorum cujusque observationis |
[32] | illa ipsa ratione, qua vulgo nautae in mensuranda |
[33] | per conjecturas navis via utuntur, definiendam. |
[34] |
Caeterum quod hac ratione observat ad hunc |
[35] | calculum Longitudinum cognitio Latitudinum necessaria |
[36] | non est, id quidem mea sententia lucro caret, indaganda |
[37] | enim nihilominus Latitudo est separatim, ut locus |
[38] | navis verus inveniatur, nam uti sine |
[39] | Longitudine, ita vicissim longitudo sine latitudine ad regendam |
[40] | navigationem non sufficit. |
[41] | Accedit, quod magna spes est Rationem Latitudinum |
[42] | investigandarum universalem ab observatione coeli |
[43] | et tempestatibus independentem quamprimum plene |
[44] | detectum iri, ubi modo Acus inclinatoria ad |
[45] | regulam reducta fuerit, quod mihi jam in potestate nostra |
[46] | esse videtur Constat enim acum magneticam |
[47] | puram , ubi primum magneti affricta est, in nostri |
[48] | quasi pondere quasi pondusculo appenso in nostris oris |
[49] | nonnihil versus polum arcticum propendere; et quanto |
[50] | illuc propius accedat polo, eo fieri magis inlinari ; |
[51] | donec in Regionibus Arcticis ad situm perpendicularem propemodum |
[52] | accedat. Quod nautae illuc euntes malo suo |
[53] | experti sunt. Unde illi contraria seu antarcticum polum respiciente acus parte magis |
[54] | cis lineam gravata, aut trans lineam levata; |
[55] | acum in aequilibrium redigere conantur. Hujus rei |
[ 1] | Eo Tali horologio Horologio jam accurato supposito variae |
[ 2] | adhibitae propositae |
[ 3] | sunt coeli loci navis per obser– |
[ 4] | vationes coelestes inveniendi |
[ 5] | rationes, alia alia commodior; |
[ 6] | ex quibus una mihi novissime in mentem |
[ 7] | venit, universalis admodum et simplex, et |
[ 8] | satis, ut credo, accurata. Simplex quia |
[ 9] | non nisi una observatione coelesti transigitur, et |
[10] | cum contra ubi duabus pluribusque observationibus diverso |
[11] | tempore factis opus est, interea navi provecta, difficil– |
[12] | lima reddatur computatio. Universalis, quia nulli fere tem– |
[13] | pori, non diei, non nocti, non certis siderum altitudinibus |
[14] | alligata est; sed non nisi soli simplici solo solis |
[15] | Lunaeve aut stellae cujusdam fixae conspectu indiget |
[16] | contenta est qui raro per longum tempus notabile deesse potest . Cum contra solutiones quae ex Lunae ob– |
[17] | servatione pendent, dimidio fere mensis tempore |
[18] | ante et post novilunium |
[19] | conspectu scilicet Lunae negato, cessent, |
[20] | et quae in Sole indigent, noctu fieri nequeant; |
[21] | et eae in quibus duabus aequalibus ejusdem sideris altitu– |
[22] | dinibus observatis opus est, hoc praeter caetera incommodum ha– |
[23] | beant, ut priore observatione facta secunda posterior |
[24] | aeris navisque marisve injuria facile intercipia– |
[25] | tur, ac proinde prior reddatur inutilis. De |
[26] | quibus aliisque in hoc negotio observandis |
[27] | legi possunt, tum quae ab Illustri Hugenio |
[28] | inventore circa applicationem ejus ad Longitu– |
[29] | dines sunt scripta, ![]() |
[30] | glicanis num. 47. sunt inserta. ![]() |
[31] | denique satis est quam propono, ratio, tum quia |
[32] | calculo exiguo aut facillimo indiget, nec |
[33] | ac ne nautas quidem turbaturo indiget |
[34] | tum quia sola sideris |
[35] | conspecti cujusdam elevatione ultra Horizontem loci |
[36] | navis observata, quae certe instrumentis bonis |
[37] | ad quartas usque minutorum partes et ultra divisis, satis bene recte sumi potest, perficitur: neque enim nisi angulo |
[38] | indigemus, quem radius e sidere dato ductus facit ad loci |
[39] | horizontem. Qui instrumento Nec a refractionibus metuere nobis magnopere debemus praeterquam enim quod sideris ultra |
[40] | horizontem satis evecti refractio minus turbat, et Tabula etiam computandarum Refractionum ex crepusculorum quantitate aliisque |
[41] | indiciis ab Astronomis computata est condita est ; praeter inquam haec omnia en facilem occurrendi rationem. Si eodem tempore |
[42] | duo pluraque sidera (semper enim plures fixae simul videntur) observentur, cum enim eorum refractionem necesse sit esse diver– |
[43] | sam, sese mutuo corrigent observationes, quae cum eodem tempore fiant, uni observationi aequipollent. Utile autem est sidus eligi, |
[44] | prae caeteris quod alte supra horizontem loci assurget. |
The insertion continues as text_area 2.