[ 1] | Longit. 2. |
[ 2] | Circa Instrumentum Longitudinum |
[ 3] | danda opera est, ne rota ab aere circumagenda, ni– |
[ 4] | mis oneretur; cogitavi igitur Linea simplice careri |
[ 5] | posse, si acicula firma sit in serrata, et malleolus |
[ 6] | impingens in serratam adigat aciculam in chartam |
[ 7] |
subjectam. Sed in eo difficultas est, duo acicula non |
[ 8] | potest perpendiculariter subjectam chartam ferire, quia |
[ 9] | ![]() malleolus lineam serratam impingens, quanto ea magis |
[10] |
ab hypomochlio recessit, tanto eam linea serrata impingens, quanto ea magis |
[11] |
ab hypomochlio recessit, tanto movebitur in descensu circulo |
[12] | majore, quanto propior est tanto minore, similiter et |
[13] | acicula impactoria lineae serratae infixa. Ergo varia– |
[14] |
bitur impactio, atque ita distantia punctorum. Verum |
[15] |
facile effici potest, ut ea Liceret ei difficultati mederi, |
[16] | si malleoli duo percutere et deprimere lineam serra– |
[17] | tam possent, sed nec hoc fieri potest, quia subjecta |
[18] | rota impedit. Illud igitur observandum puto. Quando |
[19] | Linea serrata demissa est a Portatricibus et incumbit |
[20] | rotae secundae, tunc acicula impactoria tam prope acce– |
[21] | dat ad chartam, ut prope attingat, et vix duarum |
[22] | acicularum crassities desit. Malleolus ergo postquam |
[23] | quadrans 4tus sonuit impingens deprimat aciculam |
[24] | in chartam adeo propinquam, ita variatio a perpendiculari, |
[25] | in tantilla distantia erit insensibilis. Porro id quoque |
[26] | praecavendum est, ne linea simplex rotae simplici incumbens |
[27] | ea parte qua incipit protrahi praegravet, ideo debebit |
[28] | in altero latere paulum esse crassior, ut casu quolibet ae– |
[29] | quilibrium servetur. Sed cum ea ratione fiat |
[30] | nimis crassa vel longa, et ita gravis possunt porta– |
[31] | trices rem moderari, tam vicini, ut si paulum inclinet |
[32] | incumbat portatrici ejus lateris, ea ratione non opus |
[33] |
erit esse longiorem fere, quam tabula est. Sed quando |
[34] | Portatrix autem lateris ad quod, |
[35] | erit tam remota quam tabula, similiter et por– |
[36] | tatrix lateris a quo; ne illa aciculae progressum |
[37] | impediat. Sed ita debebit esse duplo longior tabula, |
[38] | ut incumbat simul utrique portatrici. Ergo |
[39] | fiat in latere a quo duplex portatrix altera |
[40] | prope rotam secundam, altera ab ea aequaliter |
[41] | fere cum tabula distans, aut aliquantum minus, satis |
[42] | forte si dimidio tabulae distet. Erit linea serrata |
[43] | tabulae, ut quando egressa est remotiorem |
[44] |
lateris a quo portatricem, attingat rem portatricem |
[45] | lateris ad quod. In eo autem summa cura |
[46] | ponenda est ut aer ad quemcunque navis aut currus |
[47] | motum rotae et omnibus annexis circumagendis |
[48] | sufficiat, quare omnia summae tenuitatis, et subti– |
[49] | litatis esse debent, sic tamen ut flecti frangique ad |
[50] | attactum non possint, ideo ferro, seu chalybe, qui |
[51] |
neque nimis gravis, neque mollis est, optime fiet, nisi |
[52] |
assiculis nam ossa facile franguntur. Ea |
[53] | autem ab aere circumagenda erunt: 1) Rota primata, |
[54] | 2) axis communis rotae primatae |
[55] | et simplici et cura iis mobilis, utrinque parieti averso |
[56] |
incumbens quantulaecunque crassitiei et longitudinis , 3) rota pinnata simplex, 4) Linea serrata serrata |
[57] |
quantulacunque neque enim opus esse aequalem pinnatae, |
[58] |
4) Linea serrata quantulaecunque crassitiei longitudine |
[59] | tabulae, 5) acicula impactoria crassitiei quantu– |
[60] | laecunque, longitudinis quanta est fere |
[61] | perpendicularis ex summo rotae serratae in tabulam. |
[62] | Porro haec omnia ob situm non sunt graviora quam |
[63] | alias solent, non sunt enim eorum extrema a ful– |
[64] |
cris remota.
Nam et Axis rotarum, utrinque incumbit , et linea serrata in qua acicula impactoria |
C. Schott, Magia universalis, Würzburg 1659, pars 4, lib. 2, cap. 6, S. 156. http://libcoll.mpiwg-berlin.mpg.de/libview?url=/mpiwg/online/permanent/library/DDWSX2WE/pageimg&start;=181&pn;=196&mode;=imagepath.